Rosyjska arka

Ech, ta współczesna nostalgia rosyjskich filmowców za Rosją carów (zresztą nie tylko filmowców).
W filmie potęga wprawdzie nie jest uwypuklona, ale jest ona jakby oczywista. Zdecydowanie bardziej widoczny jest przepych, ceremoniał, bogactwo... zamiłowanie do zabawy.
Fascynacja wielkością Rosji wyrażona za pomocą jednego perfekcyjnego i finezyjnego półtoragodzinnego ujęcia;
jednocześnie dzięki dualistycznie skonstruowanemu narratorowi - fascynacja Rosji kulturą europejską.
z oczywistych względów perspektywa nader subiektywna
bo jaką prawdę można pokazać nie opuszczając na krok pomieszczeń Ermitażu
Jedyną prawdą staje się przeszłość/wieczność zaklęta w dzieło sztuki.
Arka mieszcząca w sobie zmaterializowany czas snujący się komnatami petersburskiego pałacu/galerii wraz z setkami bywalców tego miejsca z różnych epok. A wśród nich Katarzyna i Mikołaj - ledwo naszkicowani a nabierają dziwnie ludzkich i ciepłych cech... co dla Polaka nie musi być miłe. W zakończeniu - w monumentalnej i przedłużanej (tak jakby duch tego miejsca za nic nie chciał się z nikim żegnać, wiedząc co spotka niebawem gości pałacu; wiedząc, że są skazani na zagładę; że czeka ich brutalna egzekucja - wszystkich - począwszy od carskiej rodziny) scenie opuszczania balu wszyscy spływają niczym łagodny nizinny potok ku śmiertelnej przyszłości.
Bohater - swoisty Cicerone - co rusz się irytuje, że przeszłość zaklęta w dziele sztuki coraz bardziej zatraca swój kontekst - jest coraz bardziej nieczytelna. Troszkę tak jak ten film - który jest przede wszystkim niespotykanym estetycznym cackiem, jubilerską broszką.

Arka? Z niektórych sugestii wynika, że to, co w tym filmie najwspanialsze, pochodzi z Europy... czyżby Rosja miała być znowu ocaleniem:-); biorąc pod uwagę, że ma to wszystko przede wszystkim walor estetyczny, jak porcelana rozstawiana do ostatniej uczty, to może nie ma co żałować tych filiżanek...

Rosyjska arka, reż. Aleksander Sokurow